Suriye ile ekonomik hareketlilik ne zaman canlanacak?

. Yazar - Kimbilir Editör 1 Aralık 2025 Pazartesi

Suriye’deki iç savaş ve çatışmalar Türkiye ile yaşanan sınır hattındaki güçlü ekonomik ilişkileri durdurmuştu. Suriye’de yönetim değişti ve şimdi Gaziantep ve Şanlıurfa gibi sınır hattı tekrar eski günlere dönmeyi bekliyor.

Ekonomik ilişkileri geliştirecek ve bölgede ekonomik hareketliliği sağlayacak konulardan biri de büyükelçiliklerin ve konsoloslukların açılması.

Diplomatik kaynaklardan edindiğim bilgi, yakın bir zamanda sınır hattını sevindirecek bir gelişme yaşanacağı oldu. Suriye’nin Gaziantep Başkonsolosluğu yeniden faaliyete geçecekmiş. Açılması gündeme alınmış.

Geçtiğimiz günlerde Türkiye, Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz’ı Şam Büyükelçisi olarak atamıştı. Türkiye böylece 13 yıl sonra Şam’a yeniden büyükelçi ataması yapmış oldu. Türkiye’nin Halep Başkonsolosluğu da Şam Büyükelçiliği’nin açılmasının hemen ardından faaliyete geçmişti. Kapalı olan Suriye’nin Ankara’daki Büyükelçiliği’nin yeniden faal hale getirilmesine dönük çalışmalar ise sürüyormuş.

Gıda, tekstil ve inşaat malzemeleri

Diplomatik misyonların yeniden faaliyete geçmesi, yalnızca siyasi ilişkilerin normalleşmesi açısından değil, aynı zamanda ekonomik ve ticari ilişkilerin yeniden canlanması açısından da kritik önem taşıyor.

Bu özellikle sınır hattı illerindeki günlük gidiş gelişlerle birlikte ekonomik hayatı da canlandıracak, ekonomiyi hareketlendirecek. Beklentiler ise şöyle:

- Türkiye ile Suriye arasındaki sınır ticaretinin yeniden düzenli hale gelmesi, özellikle gıda, tekstil ve inşaat malzemeleri sektörlerinde ihracatçıların önünü açacak.

- Konsoloslukların ve büyükelçiliklerin açılması, yatırımcılar için güven ortamı yaratacak. Enerji, lojistik ve tarım alanlarında ortak projelerin gündeme gelmesini sağlayacak.

- Gidip gelmeler ve yeniden kurulacak ticari hatlar, sınır bölgelerinde istihdamı artıracak ve bölgesel kalkınmaya katkı sağlayacak.

- Ekonomik ilişkileri artması bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde karşılıklı temsilciliklerin açılmasını sağlayacak ve bu da yatırımcıların risklerini azaltacak.

Deniz yetki anlaşması

Bölgemizde ülkeler arasında yapılacak deniz yetki anlaşmaları da ekonomik açıdan çok önemli.

Gözler ise hem Akdeniz de hem de bölgede büyük ses getirecek anlaşmada. Yani Suriye ile deniz yetki anlaşması imzalanıp imzalanmamasında.

Türkiye hazırlığını yapmış. Görüşmeler sürüyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu bu sürece yönelik teknik bir çalışma yaptıklarını açıklamıştı. Uraloğlu, “Doğrudan Dışişleri Bakanlığımızın yürüttüğü bir süreçtir. Olursa ‘uluslararası deniz hukukuna göre olması gereken nedir?’ sorusunun muhatabı biziz. Biz bütün Türkiye’nin etrafında olduğu gibi Suriye ile de bu noktada kafa yorduk. Dışişleri Bakanlığımızla paylaştık. Onlar süreci takip ediyor” demişti.

İnternet, karayolu, havaalanı

Suriye’nin altyapı, inşaat, karayolu, havayolu, internet vb birçok sorunu var.

Bu ve benzeri konularla ilgili iki ülke arasında görüşmeler sürüyor. Türk iş insanları birçok alanda çalışmalara başladı bile.

Bir de Gaziantep’ten Halep’e uzanan ve tahrip olan demiryolu hattının onarılması da var. TIR’ların geçişiyle ilgili yapılan anlaşmalar var.

Şam Havaalanı’nın yenilenmesini Türk şirketler yap-işlet-devret ile almıştı. Bu 4 milyar dolarlık bir proje.

Benzer süreç Halep’le ilgili de yürüyor.

Ama Suriye için en önemli sorun kaynak noktasının çözümü. Kaynak sorunun çözülmesi halinde de alt ve üst yapı başta olmak üzere Suriye’de yapılacak çok iş var...