Eğitim hayalleri, yaratıcılığı yeşertiyor mu, köreltiyor mu?
Hayal etmek yarı yarıya başarmaktır. Hatta daha da önemlisi hayallerin ne kadar güçlüyse o kadar güçlüsün derler…
Hayal kurmak kimilerine göre boşa zaman kaybı gibi görünse de kimilerine göre geleceğe ve özellikle de zirveye ulaşmak isteyenler için en önemli basamaklardan birisidir.
Yaratıcılık, farkındalık yaratmak, farklı düşünmek, akla ilk geleni değil de hiç kimsenin düşünmediğini düşünmek de en az hayal kadar önemli yetkinliklerden bazıları.
Peki bizim eğitim sistemimiz hayal kurmayı ve yaratıcılığı teşvik mi ediyor yoksa hepten köreltiyor mu?
Mademki bu kadar önemli farkındalık yaratanların tespit edilip, desteklenmeleri gerekmez mi?
Doğrusu bu ama gelinen nokta da ortada.
Sınav odaklı eğitim sistemi çocuklarımızı öylesine bir kıskaca almış durumdaki 4, 5 seçenekli karar verme süreçlerinin ötesine geçemiyor, farklı düşünmelerine izin vermiyoruz.
Daha da vahimi verilen seçeneklerden birini seçmenin başarılı olmak için yeterli olacağını çocuklarımızın kafalarına kazıyoruz.
Türki eğitim sisteminin geldiği noktanın özeti şu anekdotta:
Baba YKS’de derece yaparak ülkemizin en yüksek puanlı üniversitesinde ekonomi öğrenimi gören oğluna şu soruyu yöneltiyor: Piyasalar çok dalgalı, ekonomiyle ilgili çok farklı yorumlar yapılıyor, bu ortamda yatırım için doğru adres sence ne olabilir?..
Cevap hiç şaşırtıcı değil: Seçeneklerin ne?..
Son 50 yıldır önüne koyduğumuz seçeneklerden hangisinin doğru olduğunu tespit etmek için çırpınan nesiller yetiştirdik.
Batılı ülkeler herhangi bir sorunun çözümünde sonsuz seçenek bulunduğunu çocuklarına aşılırken, bilimde, demokraside, inovasyonda çarelerin tükenmeyeceğini yurttaşları için bir yaşam biçimi haline getirirken, biz çocuklarımızı dar bir alana sıkıştırıp kaldık!..
Yeni eğitim modelleri?
Eğitim sadece bizde değil, dünyanın her yerinde sıkıntılı. Hemen her ülke ve özellikle de gelişmiş ülkeler yeni arayışlar içerinde.
İçinde bulunduğumuz dijital çağ, eğitimdeki tüm ezberleri ve gelenekleri bozdu.
Öğrenme odaklı eğitim ve özellikle de eğitim kurumları dijital çağın öğrenme uygulamalarının çok gerisinde kaldı. Çok daha önemlisi sadece gençlerin değil yetişkinlerin de ilgi odağı haline geldi.
Bilgisayarların, arama motorlarının, öğrenmeyi öğrenen makinaların ve yapay zekânın şu an başaramadığı tek şey insani duygulara sahip olamamak. Onun da üzerinde çalışıldığı ve zamanla bu konuda da ezber bozucu gelişmelerin olabileceği özellikle dile getiriliyor.
İşte tam da bu noktada iki ayaklı eğitim+öğretim sürecinin, öğretim ayağında geri kalsak da, eğitim ayağında yani insani, vicdani ve etik değerlerin kazandırılması konusunda bu açığı kapatmaya yönelik bir önceliğimiz olabilir. Olmalı da ama maalesef bu konuda da sadece öğrencilerin değil, velilerin de nezdinde de sürekli güven erozyonu yaşanıyor…
Roller yeniden dağıtılmalı!
Eğitim ve öğretim sürecindeki paydaşlar yeniden belirlenmeli ve roller de yeniden dağıtılmalıdır. Örneğin okul, kitap, öğretmen, ansiklopedi, gazete, dergi, kütüphane en önemli öğrenme kaynaklarıydı.
Son yıllarda kütüphaneye giden ya da bir ansiklopedinin kapağını açanınız var mı?
İşte bu yüzden eğitimi direkt ya da endirekt etkileyen süreçler ve paydaşlar yeniden belirlenmeli ve sadece eğitim süreleri ve içerikler değil her şey sil baştan yeniden belirlenmelidir. Daha sonra da rol dağıtımına, denetlenmesine ve artılarına, eksilerine bakılmalı ki, yeni olası gelişmelere uyumu ve sürdürülebilirliği sağlam bir zemine otursun…
Bunu yaparken de her kelime özenle seçilsin ve çocuklarımız doğuştan gelen ya da sonradan ortaya çıkan özellikleri nedeniyle emsal gösterilmesin! Özellikle de eğitime çeki düzen vermesi beklenen kişiler ya da kurumlar tarafından.
Eğitim sadece akademik performansa sahip olanları değil herkesi kazanma sanatıdır. Bu yüzündendir ki ilgi, yetenek, beceri, hayal, farkındalık ve yaratıcılık da çok önemlidir…
Pedagojinin altın kuralı ise her çocuğun başarılı olabileceği bir alanın olduğu yönünde. Çocuklarımızı başkalarıyla olduğu kadar kendi içlerinde de değerlendirmek gerekir ki en doğru olan bulunabilsin.
Yeni roller dağıtılırken umarız bu kez her tülü ayrıntıya önem verilir, gereği yerine getirilir. Seçilenler bizimdir, seçilmeyenler başının çaresine baksın denilmez…
Özetin özeti: Dünya değişirken siz yerinizde sayamazsınız!..
Categories: Eğitim hayalleri, yaratıcılığı yeşertiyor mu, köreltiyor mu?
Sende Yorum yap