Ahilik Teşkilatı Nedir? Ahilik Teşkilatı Kim Tarafından, Ne Zaman Kurulmuştur?

. Yazar - Kimbilir Editör 3 Kasım 2025 Pazartesi

Ahilik teşkilatı, Anadolu’da yaşayan Türklerin dayanışma ve kardeşlik anlayışıyla kurdukları bir örgütlenme biçimidir. Bu teşkilat, yalnızca ticari hayatı düzenlemekle kalmamış, aynı zamanda ahlaki değerleri de ön plana çıkarmıştır. Böylece esnaf ve zanaatkarlar arasında güçlü bir birliktelik doğmuştur. Ahilik teşkilatı kim tarafından, ne zaman kurulmuştur?

AHİLİK TEŞKİLATI NEDİR?

Ahilik teşkilatı, 13. yüzyılda Moğol istilasından kaçan Türklerin Anadolu’da kurdukları bir esnaf örgütüdür. Temel amacı, Anadolu’daki Türk zanaatkârlarını ayakta tutmak ve mesleki dayanışmayı güçlendirmektir. Teşkilatın en önemli unsuru kardeşlik, yardımlaşma ve dürüstlük ilkeleridir.

Ahilik örgütleri, dini ve ahlaki kuralları kendilerine rehber edinmişlerdir. Bu sayede ticaretin yalnızca kazanç odaklı değil, aynı zamanda toplumsal faydayı gözeten bir anlayışla yürütülmesi sağlanmıştır. Ahiliğin Anadolu’da kurulmasında, kökeni hoşgörüye dayanan fütüvvet teşkilatının da önemli bir etkisi olmuştur.

AHİLİK TEŞKİLATI NE ZAMAN KURULMUŞTUR?

Ahilik teşkilatı, 13. yüzyılda Anadolu’da ortaya çıkmıştır. Kurucusu ise Ahi Evran’dır. Ahi Evran’ın öncülüğünde şekillenen bu sistem, kısa sürede Anadolu’nun farklı bölgelerine yayılmış ve esnaf hayatının temel taşı haline gelmiştir.

AHİLİK TEŞKİLATININ ÖZELLİKLERİ

Ahilik teşkilatına katılmak için “Ahi” olmak şarttı. Teşkilata üye olan zanaatkârlar, ahlaki kurallara uymak zorundaydı. Ahilik sistemi 32 ana sanat dalına ayrılmış, her Ahi’nin ise 124 temel prensibi bilmesi gerekmiştir. Ayrıca teşkilatın kendine özgü bir eğitim düzeni bulunmaktaydı. Çırak, kalfa ve usta hiyerarşisiyle mesleki eğitim verilmiş, dürüstlük ve doğruluk en önemli değerler olarak benimsenmiştir.

Yalan söylemek, içki içmek, zina yapmak gibi davranışlar kesinlikle yasaklanmış, toplumun güvenini sarsacak her türlü kötü alışkanlığa karşı tavizsiz bir duruş sergilenmiştir. Bu yönüyle Ahilik, yalnızca bir meslek örgütü değil, aynı zamanda sosyal düzeni koruyan bir ahlak sistemi olmuştur.