Afet-i Devran Ne Demek, Ne Anlama Gelir? Afet-i Devran Kelimesi Hangi Anlamda Kullanılır?

. Yazar - Kimbilir Editör 25 Aralık 2025 Perşembe

Osmanlı edebiyatının unutulmaz tabirlerinden biri olan “afet-i devran”, tarihi metinlerde ve şiirlerde sıkça karşımıza çıkıyor. “Zamanın güzeli” anlamına gelen bu ifade, dönemin kadınlarının güzelliklerini ve zarafetini anlatmak için kullanılıyordu. Kelimenin kökeni ve kullanımı, Osmanlı dilinin ne kadar estetik bir yapıya sahip olduğunu da gözler önüne seriyor. eki, afet-i devran ne demek?

AFET-İ DEVRAN NE DEMEK?

Afet-i Devran, Osmanlıca kökenli iki kelimelik bir tamlamadır ve Osmanlı dilinde sıfatların önce gelmesi kuralına uygun olarak oluşturulmuştur. Bu tamlamada “afet” sıfat, “devran” ise isim olarak yer alır. Tamlamalar Osmanlıcada Farsça ve Arapçadan alınan kurallara göre yapılır ve genellikle sıfatın sonuna -i veya -u ekleri getirilerek isimle birleştirilir.

AFET-İ DEVRANIN TDK ANLAMI

Türk Dil Kurumu’na göre, “afet” kelimesi burada “güzel” veya “dilber” anlamında kullanılırken, “devran” kelimesi “zaman” veya “tarih” anlamına gelir. Bir araya geldiğinde “zamanın dilberi” veya “zamanın güzeli” anlamını taşır. Bu ifade, özellikle Farsça ve Osmanlıca eserlerde, aşk ve edebiyat konularında sıklıkla tercih edilen edebi bir tamlamadır.

TAMLAMANIN KÜLTÜREL VE EDEBİ KULLANIMI

Afet-i Devran tamlaması, özellikle Osmanlı dönemi şiirlerinde ve aşk temalı eserlerde kadınları övmek için kullanılmıştır. “Afet” sıfatı bu bağlamda güzelliği ve çekiciliği simgeler. Günümüz Türkçesinde ise “afet” kelimesi farklı bir anlam kazanarak sel, deprem, salgın hastalık veya toprak kayması gibi felaketleri tanımlamak için kullanılmaktadır.