Pahalı hediye dostu düşman eder mi?

. Yazar - Kimbilir Editör 28 Aralık 2025 Pazar

Yeni yıla sayılı günler kalırken çevrenizdekilere alacağınız hediyelerde, aman diyeyim, çok dikkatli olun. İnsanların gönlünü kazanacağım derken düşmanı olmayın. Nasıl mı?

Aslında hediyeleşmek insanlığın en kadim, en güzel geleneklerinden biri.

İlişkileri sıcak tutuyor, güveni ve dostluğu tazeliyor. Bizim kültürümüzde misafirliğe, hastaya, düğüne eli boş gidilmemesi boşuna değil. Hediye “seni düşünüyorum” demenin en kısa yolu.

Ama malum, bu işin bir de yazılı olmayan bazı kuralları var. Hediye verdiğimiz anda arada bir bağ kurulur. Hediye aldığımız anda ise o bağın bir tarafına sorumluluk eklenir. Hepimiz bunu hissederiz ama çoğu zaman dile getiremeyiz.

Her şeyin bir karşılığı vardır

İşin gerçeği şu: Hayatta neredeyse her şeyin bir karşılığı vardır. Hediye de bunun dışında değil. Hediye “karşılıksız” gibi durur, çünkü öyle durması gerekir. Fakat, alan da veren de bilir ki, bu jestin karşılığı er ya da geç bir gün verilecek. Terazi, bir gün bir şekilde dengeye gelecek.

Eğer siz de aynı ölçüde karşılık verebiliyorsanız mesele yok. Ama gelen hediyeye benzer ölçüde yanıt verecek ekonomik gücümüz yoksa, sorun tam da bu noktada başlar. Ekonomiyle kapatılamayan farkı, duygularla kapatmaya çalışırız. Mahcubiyet devreye girer. Kimi zaman da sessiz bir ezilme hissi… Bu duygu sessizdir. İtirafı zordur. Çünkü insan, yakınlarının yanında bile eksik görünmek istemez.

İşte pahalı hediyenin riski burada başlar. Büyük hediye bazen büyük mutluluk değil, büyük baskı üretir. Alan kişi o an sevinir, teşekkür eder. Sonra gecenin bir yerinde aynı soru kafasının içinde dolaşmaya başlar: “Ben buna nasıl karşılık vereceğim?” Bu soru büyüdükçe, kişi hediyeyi verenden kaçmaya bile başlayabilir. Görüşmeyi erteler. Mesajı geç cevaplar. Eskisi kadar rahat konuşamaz. Çünkü kendini borçlu hisseder.

İlişkinin terazisi bozulursa?

Bu borç, para borcu değildir. Eşitlik borcudur. İlişkide “denk durma” ihtiyacıdır. Denk duramayınca insan içten içe küçüldüğünü hisseder. Bu küçülme uzarsa ezikliğe dönüşür. Eziklik de çoğu zaman orada kalmaz. Hasetle komşu olur. Haset de uzun sürerse öfkeye bağlanır. Sonra o öfke küçük cümlelere sızar. İmalar, iğneler, gereksiz alınganlıklar… Dışarıdan bakan “neden soğudular” der. Oysa bazen sebep basittir: İlişkinin terazisi şaşmıştır.

Bu yüzden hediye, tüm masumluğunun yanında ilişkilerde çoğu zaman bir tür ölçüye dönüşür. Kim ne kadar verdi, kim ne kadar “geri döndü”, kim kimin yanında eksik kaldı...Düğünlerde takılan altınlar için yapılan hesapları, dedikoduları düşünün. Kimin ne taktığı, kimin “geri dönüşte” ne yaptığı yıllarca hafızalarda kalır.

Takipçilerin hakemliğinde hediyeleşmek

Sosyal medya ile birlikte bu denge meselesi günümüzde daha da önem kazandı. Eskiden hediye daha çok iki kişi arasında kalırdı. Şimdi çoğu hediye göz önünde. Sosyal medyada paylaşılıyor, etiketleniyor. Hediyeyi verene, paket açma videolarıyla adeta kamuoyu önünde teşekkür ediliyor.

Bu görünürlük meselesi, hediyeleşmenin yazısız kuralını daha da sert hale getirdi. Çünkü vereceğiniz karşılığı sadece size hediye alan kişi bilmeyecek. Bir sonraki adımınızı takipçileriniz de görecek, hatta bekliyor olacak.

Bu nedenle, günümüzde büyük hediyelerin ağırlığı eskisinden çok daha fazla hissediliyor. Hele ekonomik durumunuz çok parlak değilse bu yük sizi iyice eziyor.

Şimdi başlığa geri dönelim. Büyük hediye, dostu düşman eder mi? Her zaman değil elbette. Hatta kimi köklü ilişkilerde yakınlığı artırdığı da olur. Ama diğer potansiyelin varlığını da asla unutmayalım. Çünkü büyük hediye, her zaman sadece cömertlik değildir. İlişkinin dengesine müdahaledir. Terazinin dengesi bir kere bozuldu mu, küçük meseleler bile büyümeye, ilişkiyi yıpratmaya başlar.

O yüzden yeni yıl alışverişinde dikkat. İnsanların gönlünü alacağım derken, içlerine bir borç duygusu bırakmayın. Bazen en derin öfke, en “iyi niyetli” jestin içinden çıkar.

Herkese gönlündeki en güzel hediyeyi alacağı, huzurlu ve mutlu yeni bir yıl diliyorum.